เวทนาขันธ์ในขันธ์ 5 กับ เวทนาในปฏิจจสมุปบาท ต่างกันหรือไม่ ?
ตอบ…
เวทนาในขันธ์ 5 เป็นลักษณะของการรับรู้ความรู้สึกทั่วไปที่เกิดขึ้นในธรรมชาติ
เวทนาในปฏิจจสมุปบาทมีจุดกำเนิดจากอวิชชา ซึ่งนำไปสู่การมีตัวตน(นาม) ตัณหา การยึดมั่น และสังสารวัฏ
ถือเป็นเงื่อนไขของทุกข์ที่ต้องพิจารณาให้เห็นตามความเป็นจริงเพื่อการพ้นทุกข์
ขันธ์ 5 หรือ กองทั้ง 5 แต่ละกองแยกกัน โดยมีวิญญานเป็นผู้ประสาน ตัวเขื่อม รับ-ส่ง (messenger)
เป็นขบวนการดำเนินของสิ่งมีชีวิต
1- รูป คือ สิ่งที่ตกกระทบภายนอก ลักษณะทางPhysics เช่น แสง เสียง กลื่น คลื่น เป็นต้น
รูปมีอยู่ในธรรมชาติ ธรรมชาติเป็นผู้สร้าง ไม่มีชื่อ
นาม ตามมาโดยการตั้งชื่อ(คนเป็นผู้ตั้ง)เพื่อเรียกขาน
2- เวทนาขันธ์ คือ อุปกรณ์ หรือ อวัยวะ ในการรับ-รู้สึก …ร้อน เย็น เผ็ด เจ็บ เป็นต้น (ยังไม่ไปถึงชอบ/ไม่ชอบ)
3 -สัญญาขันธ์ (จำได้/หมายรู้ ) คือ ข้อมูล file ที่บันทึกเก็บใว้ในMemories ตั้งแต่เกิด แต่ละคนก็มีสัญญาขันธ์ที่ไม่เหมือนกัน
อธิบายการทำงาน…
เมื่อเวทนาขันธ์รับรู้ความรู้สึก feeling มา ก็ต้องไป matching กับ”สัญญา”ที่มีอยู่ในfileว่า เย็นแบบนี้ เป็นไง เราทนได้ไหม อยู่ได้ไหม จะอันตรายไหม …. สังเกตุนะ เราชอบ/ไม่ชอบ อยากได้/ไม่อยากได้ ยังไม่เกิด (หมายความว่า รู้/รู้สึก แค่นั้นนะ)
บางท่านจะหยุดProcessใว้ตรงนี้ด้วยอุเบกขาธรรม… ไม่ปรุงต่อ ไม่ก้าวล้ำไปสู่ความอยาก(ตัณหา) อุปาทาน(ยึดหรือเหนี่ยวรั้งเอาใว้)
ขบวนการก็จะหยุด. การปรุงแต่งว่าชอบ/ไม่ชอบ ก็จะหยุด. สังขารขันธ์ก็ไม่เกิด กรรมก็ไม่เกิด
4 – สังขารขันธ์ คือ สิ่งที่เราสร้างขึ้นจากการปรุงแต่งของเรา จนเกิดเป็นภาพ Image เช่น ยักษ์ มาร ปีศาจ
เป็นปัจจัยสำคัญในการสร้างกรรม (ดี / ชั่ว) เกิดขึ้นและดับไปตามเหตุปัจจัย ไม่ใช่ตัวตนที่แท้จริง(เพราะมันเป็นอนัตตา)
5 – วิญญานขันธ์ เกิดขึ้นในทุกขั้นตอนของขบวนการ เป็นทั้งตัวรับและตัวส่ง
เช่น รับรู้ทางตา ก็เรียกจักขุวิญญาน เป็นต้น
…..วีระ วศินวรรธนะ 19 มีนาคม 2568
“ความรักที่ดี ” คืออะไร ?
1 เคารพ (Respect)🙏
เคารพในความเป็นตัวตนของอีกฝ่าย เคารพความคิดเห็น
ไม่พูดหรือทำสิ่งที่ทำร้ายจิตใจอีกฝ่าย.
2 ซื่อสัตย์ (Honesty)👩❤️👨
เปิดใจพูดกันอย่างตรงไปตรงมา ไม่ปิดบัง ไม่โกหกหรือทำอะไรที่ผิดต่ออีกฝ่าย
.
3การสื่อสารที่ดี (Effective Communication)
พูดคุยและรับฟังกันอย่างเปิดใจ โดยไม่มีการตัดสินหรือตำหนิ
ใช้คำพูดที่แสดงความรู้สึกอย่างจริงใจ
.
4. สนับสนุนซึ่งกันและกัน (Support)👏
การช่วยเหลือและสนับสนุนอีกฝ่ายในช่วงเวลาที่ยากลำบาก
หรือต้องการกำลังใจในวันที่รู้สึกท้อแท้
.
5. ความเมตตาและการให้อภัย (Kindness and Forgiveness)😇
เมตตาแม้ในวันที่อีกฝ่ายทำผิด อภัยโดยไม่เก็บความโกรธไว้ในใจ
.
6. ให้ความเท่าเทียม (Equality)💖
ปฏิบัติต่อกันอย่างเท่าเทียม ไม่มีใครอยู่เหนือหรือควบคุมอีกฝ่าย
ตัดสินใจร่วมกันในเรื่องสำคัญ
.
7. ไว้วางใจ (Trust)✨
เชื่อมั่นในความจริงใจและความซื่อสัตย์ของอีกฝ่าย ไม่ระแวงหรือพยายามไปขุดคุ้ยอดีต
.
8. แบ่งปัน (Sharing)😌
แบ่งปันเวลา ความรู้สึก และความสุขร่วมกัน มีช่วงเวลาที่ได้ทำกิจกรรมร่วมกัน
.
9. ความอดทน (Patience)😇
ยอมรับและเข้าใจในความแตกต่างหรือข้อบกพร่องของอีกฝ่าย
ไม่เร่งรัดหรือกดดันให้คนรักเปลี่ยนแปลงในทันที
.
10. สร้างความสุขร่วมกัน (Shared Happiness)💃
ทำให้ความสัมพันธ์เป็นพื้นที่ของความสุขและพลังบวก
หาเวลาทำสิ่งที่สนุกและมีความหมายร่วมกัน
.
ความรักที่ดีไม่ได้เกิดขึ้นเอง แต่ต้องอาศัยการใส่ใจ การปรับตัว อดทน
คิดถึงกันและกันเข้าไว้ เพื่อให้เราเติบโตและอยู่ร่วมกันไปนาน ๆ
…. แด่ทุกความรักทุกคนบนโลกใบนี้ ❤️
ปฏิจจสมุปบาท 4 ภาค จบ
ภาค 1 – อดีตปัจจัย ( เหตุในอดีตชาติ )
ภาค 2 ปัจจุบันผล (ผลจากอดีตที่ปรากฏในปัจจุบันชาติ)
ภาค 3 ปัจจุบันปัจจัย (เหตุในปัจจุบันที่ไปสร้างอนาคต)
ภาค 4 อนาคตผล (ผลที่ตามมาในอนาคต)
ภาค 1 – อดีตปัจจัย ( เหตุในอดีตชาติ )
ภาค 2 ปัจจุบันผล (ผลจากอดีตที่ปรากฏในปัจจุบันชาติ)
ภาค 3 ปัจจุบันปัจจัย (เหตุในปัจจุบันที่ไปสร้างอนาคต)
ภาค 4 อนาคตผล (ผลที่ตามมาในอนาคต)
1 – บนโลกมายาแห่งหนึ่ง ผู้คนเต็มไปด้วยความโลภ ความอยาก จนเป็นอนุสัย(สันดาน)
หลุ่มหลง มัวเมา เรียกว่า “อวิชชา” (โมหะ )
2 – เจ้าอวิชชานี้ไปสร้างกรรมขึ้น ด้วยการปรุงแต่ง(สังขาร) จนก่อให้เกิดวิบาก เรียกว่า วิบากวิญญาน
3 – วิญญานตัวนี้แหละที่เป็นผลผลิตของกิเลส – กรรม -วิบาก >> จนเกิดเป็นปฏิสนธิวิญญาน
จบภาค 1 ว่าด้วยอดีตปัจจัย ( เหตุในอดีตชาติ )
4 – ด้วยความหลงระเริง – การปฏิสนธิ จึงเกิด(คลอดออกมา)เป็น “นาม” ตามมาติดๆด้วย รูป
เราขอตั้งชื่อให้มันว่า BOSS (ข้าผู้เป็นใหญ่ – ตัวกูไง)
5- เมื่อเจ้าBOSS เข้ามา จัดการสั่งงานทันที ให้ไปตรวจดู อายตนะ ต่างๆว่ายังทำงานได้ดีอยู่หรือเปล่า
6 – แล้วอย่าลืมทดสอบดูว่า ผัสสะ (Interface) ตัวแปลงสัญญาน ยังใช้การได้ไหม
จบภาค 2 ปจจุบันผล (ผลจากอดีตที่ปรากฏในปัจจุบัน)
7 – OK ทุกอย่างพร้อม เครื่องรับความรู้สึก(เวทนา)พร้อม ปฏิบัติการก็เริ่ม
8 – ด้วยความที่BOSS มีกิเลส(อวิชชา)เป็นสารตั้งต้นติดตัวมา จึงเต็มไปด้วย ” ตัณหา” เอาแต่ใจตนเอง อยากได้โน่น-ได้นี่
9 – ครั้นได้มาแล้วก็ยังไม่พอ ต้องยึดเอาใว้ (อุปาทาน)เป็นของตน-ของกู
จบภาค 3 ปัจจุบันปัจจัย (เหตุในปัจจุบันที่ไปสร้างอนาคต)
10 – เมื่อได้มาแล้ว สะสมมากเข้าๆ ก็ต้องสร้างโรงเก็บ (ภพ) ให้มัน
11 – มีโรงเก็บหลายโรงแล้วก็ยังไม่พอ ต้องเอาโรงผลิตของทั้งจังหวัดทั้งประเทศ(ชาติ)เลย เพื่อสนองตัณหาที่ไม่รู้จักพอ
12 – แต่อนิจจัง ทุกอย่างมีการเสื่อมสลาย >> ขรา มรณา ความโศก ความทุกข์ ก็มาเยือน(เพราะความไม่รู้ อวิชชา เป็นเหตุ)
หรือ เพราะBOSS เป็นตัวก่อ ถ้า BOSS ไม่เกิด วงจรปฏิจจสมุปบาทนี้ก็ไม่เกิด
จบภาค 4 อนาคตผล (ผลที่ตามมาในอนาคต)
แล้วจะแก้ไขอย่างไร ?
หยุด BOSS (ลำดับ 4) ให้BOSS เจริญภาวนาในธรรม
มี สติ รู้สึกตัว ตื่นรู้ ตระหนักรู้ เมื่อผัสสะเกิด(ลำดับ 6) เจริญในอุเบกขาธรรมเมื่อเวทนาจรเข้ามา
……..
