( Somboon )
ัจจะ คือ ความจริง ซึ่งความจริงต้องเป็นกุศล และจริง ตรง ด้วยกาย วาจาและใจขณะที่คิดว่า รักษาสัจจะ ในทางอกุศล ขณะนั้น ไม่ใช่สัจจะ แต่เป็นความไม่ตรง สัจจะ ที่สำคัญ จึงต้อง มีปัญญา ความเห็นถูกเป็นสำคั
สัจจะต้องเป็นไปในทางกุศล
สัจจะ คือ ความจริง ซึ่งความจริงต้องเป็นกุศล และจริง ตรง ด้วยกาย วาจาและใจขณะที่คิดว่า รักษาสัจจะ ในทางอกุศล ขณะนั้น ไม่ใช่สัจจะ แต่เป็นความไม่ตรง สัจจะ ที่สำคัญ จึงต้อง มีปัญญา ความเห็นถูกเป็นสำคัญ จึงจะเป็น สัจจะบารมี ที่ทำให้ตรง ด้วยความเห็นถูก ตรง เพราะเข้าใจพระธรรม จึงเห็นโทษของกิเลสและประพฤติในสิ่งที่ถูกต้อง ด้วยความจริงใจที่เป็นสัจจะ
ผู้ที่กำลังอบรมสัจจะบารมี สะสมความเป็นผู้ตรงต่อความจริงทั้งทางกาย ทางวาจาและทางใจ แต่เมื่อยังเป็นผู้มีกิเลสอยู่ ย่อมล่วงศีล ๕ ได้ในชีวิตประจำวัน แต่เมื่อได้ฟังพระธรรม ศึกษาอบรมความเข้าใจ และจริงใจที่จะขัดเกลากิเลส เมื่อคิดขึ้นได้ในโทษของอกุศล ก็ย่อมงดเว้นจากการล่วงอกุศลได้ ค่อยๆ สะสมความเป็นผู้ตรง สัจจะที่ถูกต้องนั้นต้องเป็นไปในทางกุศลเท่านั้น ต้องเป็นไปในทางอบรมเจริญปัญญาเพื่อรู้แจ้งความจริง ผู้ให้สัจจะในทางอกุศลเช่น ไปให้สัจจะกับอาจารย์ผู้สอนให้ปฏิบัติธรรมที่ไม่ถูกต้องตรงตามพระธรรมที่พระผู้มีพระภาคทรงแสดง ไว้ว่าจะประพฤติปฏิบัติตาม และเป็นศิษย์ตลอดชีวิต ก็จะต้องรักษาสัจจะนั้นต่อไป ผู้นั้นควรพิจารณาให้เข้าใจว่า สัจจะในอกุศลนั้นยิ่งทำให้ไม่สามารถที่จะอบรมเจริญปัญญาเพื่อรู้แจ้งอริยสัจจธรรมได้เลย ถ้ายังรักษาสัจจะในอกุศลนั้นไว้ก็ยิ่งออกจากอกุศลนั้นยากยิ่งขึ้น ต้องกล้าออกจากอกุศลอย่างเร็วที่สุดด้วยความไม่ประมาท เพราะถ้าช้าจะทำให้ออกจากอกุศลนั้นยากขึ้น จนในที่สุดก็สายเกินไปที่จะออกจากอกุศลนั้นได้ และอาจจะเป็นอย่างนี้ทุก ๆ ชาติ
เพราะฉะนั้น ถ้าผู้ใดให้สัจจะในอกุศลไว้ ต้องกล้าที่จะออกจากอกุศลนั้น ๆ ไม่ว่าจะให้สัจจะในอกุศลใด ๆ ไว้ก็ตาม เพราะอกุศลไม่สามารถรู้แจ้งธรรมได้ เพราะสัจจะที่ถูกต้อง สัจจะที่จะเป็นบารมีต้องเป็นไปในกุศล ต้องเป็นไปในการอบรมเจริญปัญญาเพื่อรู้แจ้งอริยสัจจธรรมเท่านั้น สัจจะ หมายความถึงกุศลจิตซึ่งตรงต่อการอบรมเจริญกุศล เพื่อเป็นบารมียิ่งขึ้น
ส่วนการกล้า กล้าในที่นี้ มีความหมายลึกซึ้ง กล้าในการทำอกุศล ไม่ชื่อว่าเป็นผู้กล้าแต่เป็นความขลาด เพราะไม่สามารถชนะกิเลส แต่แพ้ต่อกิเลส จะชื่อว่า ผู้กล้าไม่ได้ ดังนั้น ผู้กล้า หรือ คำที่เราเคยได้ยินคือ วีระ กล้า ต้องกล้าออกจากอกุศล แต่ถ้าไม่มีปัญญา จะออกจากอกุศลได้อย่างไร ดังนั้น วีระ ความเป็นผู้กล้า ต้องประกอบด้วยปัญญา จึงจะเป็นผู้กล้า และสามารถออกจากอกุศลได้.
