ชีวิตทั้งหมดที่เกิดมา ค่าอยู่ที่เข้าใจธรรม เพราะว่า เกิดมามีแต่โลภะ ความติดข้อง โทสะ ความโกรธ ความขุ่นเคืองใจ และ กิเลสต่างๆ พอกพูนมากขึ้น แต่ขณะใดก็ตาม ที่เป็นความเข้าใจถูกความเห็นถูก ขณะนั้นมีค่าที่สุดในชีวิต
#ลาภที่ประเสริฐ
ทุกคนจะอยู่ในโลกนี้ไม่นาน แล้วแต่ว่านานเท่าไหร่ อาจจะเป็นแค่เย็นนี้ พรุ่งนี้ก็ได้แล้ว ก็สิ่งที่มีในชีวิตทั้งหมดเป็นของคนนั้นจริงๆ หรือไม่ แม้แต่เพียงรูปร่างกายซึ่งเข้าใจว่าเป็นเรา เป็นตัวเรา เพียงไม่มีจิต ก็เดินไม่ได้ พูดไม่ได้ ทำอะไรไม่ได้
ถึงแม้จะมีความรู้มาก เป็นศาสตราจารย์ เป็นนายกรัฐมนตรี เป็นประธานาธิบดี หรือเป็นอะไรก็ตาม สูงที่สุด แต่เป็นคนชั่ว หรือมีปริญญาหลายมหาวิทยาลัย แต่ไม่มีใครสามารถรู้ได้เลยว่า จะสิ้นสุดความเป็นบุคคลนี้เมื่อไร แต่เคยคิดไหมว่า ก่อนจะถึงเวลานั้น ดีหรือชั่วแค่ไหน แล้วได้เข้าใจสิ่งที่มี ซึ่งเป็นโอกาสที่ยากมาก ถ้าไม่มีศรัทธาที่จะรู้ว่า ประโยชน์สูงสุดในชีวิตที่แสนสั้น สิ่งที่ประเสริฐที่สุดก็คือได้เข้าใจสิ่งที่มีจริง แม้ว่าจะเข้าใจยาก
เพราะฉะนั้น คนที่ได้รู้ความเล็กน้อยของชีวิตก็จะรู้ว่า เกิดมาที่มีค่าที่สุด ก็คือว่า ไม่ใช่อย่างอื่นที่ทำให้หลงติด แต่ต้องเป็นความเห็นถูก ความเข้าใจถูก ผู้มีปัญญาในครั้งอดีตท่านกล่าวว่า ถ้าท่านจะได้ลาภ ยศ สรรเสริญ สักเท่าไร แต่หลงติดในสิ่งนั้น ก็ขออย่าให้ได้สิ่งนั้นเลย
ที่สำคัญที่สุด ในบรรดาธรรมทั้งหมดซึ่งเกิดมีปัจจัยปรุงแต่งปัญญาเป็นเลิศ ผู้ที่เห็นประโยชน์อย่างนี้ ก็จะไม่คิดว่า อย่างอื่นมีประโยชน์กว่า ไม่ว่าลาภ ยศ สรรเสริญ ตำแหน่ง หรืออะไรก็แล้วแต่ ก็เป็นแต่เพียงสิ่งที่หลง แล้วก็ยึดถือ แต่ถ้าเข้าใจธรรมะ ไม่ว่าจะเป็นใครก็ตาม ก็สามารถเข้าใจธรรมะได้
เกิดมาแล้วผู้ใดที่มีโอกาสได้ฟังพระธรรมศึกษาพระธรรม เป็นลาภที่ประเสริฐยิ่งกว่าการได้ลาภใดๆ ทั้งสิ้น เพราะลาภอื่นๆ ก็ไม่ได้ติดตามไปถึงชาติหน้า แต่ว่าความเข้าใจธรรมที่สะสมมาก็จะทำให้เป็นผู้ที่มีโอกาสที่จะได้ฟังพระธรรมได้เข้าใจขึ้นจนกระทั่งสามารถที่จะอบรมเจริญปัญญา มีความมั่นคงว่าทุกสิ่งทุกอย่างชั่วคราว เกิดมาก็ชั่วคราว ก็ต้องจากความเป็นบุคคลนี้ไปไม่มีอะไรที่ยั่งยืน นั่นคือระยะยาว แต่ขณะนี้ก็ชั่วคราวอย่างเร็ว เป็นเห็น เป็นได้ยิน เป็นคิดนึก เป็นรัก เป็นชัง ต่างๆ แล้วอยู่ที่ไหนทั้งหมด หมดแล้วไม่กลับมาอีก
การได้ฟังพระธรรมศึกษาพระธรรม ไม่ว่าจะเกิดที่ไหน เป็นใคร มีชีวิตความเป็นอยู่อย่างไร จะสุขสบายหรือจะยากไร้อย่างไรก็ตาม ขอให้เข้าใจธรรมยิ่งขึ้น เพราะว่าแม้แต่ผู้ที่ลำบากแสนสาหัส ก็ยังสามารถที่จะรู้แจ้งสภาพธรรมได้ เพราะฉะนั้น สิ่งที่เป็นสิ่งที่มีค่าที่สุดก็คือความเข้าใจธรรม จากผู้เป็นกัลยาณมิตร ที่เลิศกว่กัลยาณมิตรทั้งหลาย คือ พระอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้า.